Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlayandan sonra Rusiya neft bazarında dominantlıq edən Qərb firmaları neftin daşınması və sığortalanması işindən geri çəkiliblər. Onların yerinə yeni gələn firmalar ölkənin xam neftini satmağa kömək etməyə başladılar. Onlar Cenevrədə deyil, Honq-Konqda və ya Dubayda yerləşirlər.
Müharibə başlayandan bəri Rusiyanın bu alternativ təchizat zəncirinə ehtiyacı artıb. Xüsusilə Qərbin sanksiyalar paketinin qüvvəyə minməsindən sonra bu daha da aktuallaşdı. Bu sanksiya dəniz xammalının Avropaya idxal edilməsinə qadağa qoyur. Rusiya gəmiləri Qərbin logistika və sığorta şirkətlərindən yüklərin barelinin qiyməti 60 dollardan aşağı olduğu halda istifadə edə bilər. Fevralın 5-də dizel və digər emal olunmuş məhsullara qarşı daha çox sanksiyalar qüvvəyə minəcək. Bu, yeni arxa kanalların həyati əhəmiyyətini daha da artıracaq.
Qərbin qəzəbinə və Rusiyanın rahatlığına görə görünür ki, yeni “kölgə” daşıma və maliyyə infrastrukturu möhkəm və genişdir. Rusiyanın ixracatı dekabr ayında Avropanın ilk zərbəsindən sonra gerilədi. Lakin, iki aydan sonra onlar sonuncu dəfə iyun ayında görülən səviyyələrə qayıtdılar. Bu Çin və Hindistanın embarqo qoyulmuş barellərin əksəriyyətini alması ilə izah olunur. Bununla belə, sürpriz var: təyinatları naməlum yüklərin həcmi artıb. Bir vaxtlar izlənilməsi asan olan Rusiya nefti indi daha kölgəli kanallarla paylanır. "Boz" bazar sönmək əvəzinə, növbəti sanksiyalar dəsti tətbiq edildikdə genişlənməyə hazırdır.
Spektrin digər ucunda İran və Venesuela kimi istehsalçılar tərəfindən sınaqdan keçirilmiş “qara” ticarət yerləşir. Təxminən yarım əsr yaşı olan tankerlər transponderlərini söndürərək gizli müştərilərə üz tuturlar. Tankerlərin bəzən səyahətdə bir neçə dəfə adları dəyişdirilir və yenidən rənglənir. Bu tankerlər məşğul terminallar vasitəsilə tranzit edir, hansı ki, aşkarlanmağı çətinləşdirir. Məsələn, bu yaxınlarda bir neçə nəhəng tankerin Cəbəllütariqdən daha kiçik Rusiya gəmilərindən yük götürdüyü görüldü. Malayziya Çinə istehsal edə biləcəyindən iki dəfə çox xam neft ixrac edir. Güman edilir ki, bu İrana aiddir, lakin gəmi müşahidəçiləri bir neçə rus barelinin də içəri girdiyindən şübhələnirlər.
Rusiya firmaları hələ də dünyanın əksər ölkələrinə nefti qanuni yolla sata bildiyinə görə, bu kanal lazımsız yorucu görünür. Oradan keçən ixracın payı artsa da, azdır. Əvəzində Rusiyanın xam neftinin böyük hissəsi qiymət həddini tanımayan, lakin qeyri-qanuni olmayan “boz” şəbəkələrdən keçir. Çünki onlar qeyri-Qərb logistikasından istifadə edir və blokadanın bir hissəsi olmayan ölkələrə çatdırılır.
Rusiyanın sanksiyalardan yayınması dünyanın qalan hissəsi üçün xoşagəlməz yan təsirlərə səbəb olacaq. Bunlardan biri neft ticarətini kəskin geosiyasi xətlər üzrə bölünməsi olacaq. Dekabr ayında bir sıra Qərb şirkətləri Rusiya neftini daşıyan tankerləri bir daha işə götürməyəcəklərini bildirdilər. Digəri isə neft ticarətini daha riskli bir işə çevirmək olacaq. Dünya neftinin getdikcə artan bir hissəsi heç bir reputasiyası olmayan firmalar tərəfindən, köhnə gəmilərdə daşınacaq. Bu qəza hallarının artmasına səbəb olarsa , sığortaçılar zərəri ödəmək istəməyəcək və ya edə bilməyəcəklər. Ukraynanın müttəfiqlərinin əllərini Rusiya nefti ilə yumaq istəmələri üçün yaxşı səbəbləri var. Lakin bu, yaxınlıqdakı dağıntıların sahillərə üzməsinə mane olmayacaq.
