İqtisadçıların xəbərdarlığına görə, iqlim dəyişikliyi və Ukraynadakı müharibə, qlobal əmtəə bazarlarında ərzaq qiymətlərini Covid-19 pandemiyadan öncəki vəziyyətdən xeyli yüksək səviyyədə saxlayır.
Ərzaq məhsullarının topdansatış qiymətləri son aylarda sabitləşib və son iki ildə müşahidə olunan düyü, çörək, süd kimi əsas məhsulların pərakəndə satış qiymətlərindəki artımın 2023-cü ildə azalacağına ümidlər artırıb.
BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) tərəfindən keçən həftə dərc edilən beynəlxalq ticarətdə olan kənd təsərrüfatı mallarının ərzaq qiymətləri indeksinin son yeniləməsi noyabr ayında aylıq enişin olduğunu qeyd edir.
Qlobal topdansatış ərzaq qiymətlərinin yüksəlməsi perspektivi dünyanın əksər ölkələrinin artan istehlak, ərzaq qiymətləri inflyasiyası ilə mübarizə apardığı bir vaxta təsadüf edir. G7 ölkələrində istehlakçılar üçün ərzaq xərcləri son bir ildə orta hesabla 12,7% artıb. Bir çox orta gəlirli və inkişaf etməkdə olan ölkələr daha da yüksək rəqəmlər - Macarıstandakı 40%-dən Türkiyədən təxminən 100%-ə qədər olduğunu bildirdilər.
Avropa iqtisadçısı Katharine Neiss, Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü nəticəsində artan neft və qaz qiymətlərinin təsiri ilə qida istehsalı çox enerji tələb etdiyi üçün aşağı topdansatış qiymətlərinin pərakəndə satış xərclərinə sürətlə daxil olmayacağını söylədi.
Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, əmtəələrin mövcudluğunu qiymətləndirmək üçün iqtisadçılar və treyderlər tərəfindən istifadə olunan ölçülər, məsələn, ehtiyat-istifadə nisbəti, buğda tədarükünün son on ildən çox müddətdə ən aşağı səviyyədə olduğunu göstərir.
