Yeni təhlilə görə, hazırkı istiləşmə sürəti Yer kürəsini altı "təhlükəli" iqlim dəyişmə nöqtəsini keçmək riski ilə üz-üzə qoyacaq. Bu eşikləri keçmək Yerin sistemlərini pozaraq buz təbəqələrinin dağılmasına və mərcan riflərinin itirilməsinə səbəb olacaq. Elmi şərhçilər əvvəllər belə bir nöqtəyə çatmağın "iqlim üçün fövqəladə hal" olacağını bildiriblər. 2008-ci ildən bəri dərc edilən məlumatlara əsaslanan araşdırma, qlobal istiləşmənin hazırkı səviyyələrində dünyanın artıq altı təhlükəli iqlim dəyişmə nöqtəsinin kasanı dolduran sonuncu damla olduğunu və risklərin bir dərəcə istiləşmənin hər onda birində artırdığını göstərdi. Alimlər təxmin edirlər ki, hətta optimist ssenaridə belə hazırkı qlobal iqlim hədəflərinə çatarsa, dünyada orta hesabla 1,8 C istiləşmə müşahidə olunacaq. "İqlim dəyişmə nöqtələri" ideyası ilk dəfə BMT-nin iqlim elmləri qrupu, İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Panel (IPCC) tərəfindən iyirmi il əvvəl təqdim edilmişdir. Əgər bu nöqtələr müəyyən olunmuş rəqəmləri keçsələr, Yer kürəsinin sistemlərinin fəaliyyətində okeanlara, havaya və kimyəvi proseslərə təsir edən əhəmiyyətli dəyişikliyə səbəb ola bilər ki, bu da BMT-yə görə “dönməz yol” ola bilər. O zamanlar hesab olunurdu ki, uçma nöqtələri yalnız qlobal orta temperatur 5C-dən yuxarı qalxarsa keçiləcək. Lakin o vaxtdan bəri bu hədlərin daha tez keçə biləcəyinə dair artan sübutlar var. “Science” jurnalında dərc olunan araşdırmaya görə, keçiləcək “ehtimal olunan” altı nöqtə aşağıdakılardır:
  • Qrenlandiyanın buz təbəqəsinin çökməsi
  • Qərbi Antarktikada buz təbəqəsinin çökməsi
  • Şimali Atlantikanın qütb bölgəsində okean sirkulyasiyasının çökməsi
  • Mərcan riflərinin aşağı enliklərdə ölməsi
  • Şimal bölgələrində əbədi donun qəfil əriməsi
  • Barents dənizində kəskin dəniz buz itkisi
Aparıcı müəllif David Armstronq Makkay sistemin pozulmasından əvvəl bəzi sabitliyin pozulmasının qütb bölgələrində artıq görünməyə başladığını söylədi. Qrenlandiya və Antarktida hazırda 30 il əvvələ nisbətən altı dəfə daha sürətli buz itirir və BMT-nin məlumatına görə, Qrenlandiyanın buz təbəqəsi son 25 ildə iqlim dəyişikliyi səbəbindən davamlı olaraq daralır. Potsdam İqlimə Təsirin Tədqiqi İnstitutunun tədqiqatçısı, həmmüəllif Rikarda Vinkelman deyir: "Əhəmiyyətlisi, Yer sistemindəki bir çox elementləri bir-biri ilə bağlıdır və bu, ciddi əlavə narahatlıq yaradır." Məsələn, daha kiçik və ya daha az buz təbəqələri və dəniz buzu varsa, günəş enerjisinin daha az hissəsi əks olunur və qlobal istiləşmənin daha da artmasına səbəb olur.