Hollandiya hökuməti "ən qabaqcıl" yarımkeçirici texnologiyasına ixrac məhdudiyyətləri qoyacağını bildirib. Hökumət Haaqa və Tokionun yanvar ayında Çinə satışı məhdudlaşdırmaq üçün ABŞ ilə bağladığı müqavilənin ilk təfərrüatlarını açıqlayıb.
Çərşənbə günü Hollandiyanın ticarət naziri Liesje Schreinemacher, çip istehsal edən maşınlar barədə parlamentə müraciət edib.
Onun məktubunda deyilir ki, şirkətlər bu texnologiyanı ixrac etmək istəyirlərsə lisenziya almaq üçün müraciət etməli olacaqlar. O vurğuladı ki, “cərrahi” tədbirlər yalnız Hollandiyanın ASML şirkəti tərəfindən hazırlanmış bəzi dərin litoqrafiya (DUV) alətləri də daxil olmaqla ən kiçik, ən güclü çipləri düzəldə bilən çox yüksək spesifikasiyalı sistemləri əhatə edəcək.
"Texnoloji inkişafı və geosiyasi konteksti nəzərə alaraq, Hollandiya kabineti belə qənaətə gəldi ki, (daxili) milli təhlükəsizlik üçün xüsusi yarımkeçirici istehsal avadanlıqlarının mövcud ixrac nəzarətini genişləndirmək lazımdır" dedi.
ABŞ, çip istehsalı texnologiyası istehsal edən Hollandiya və Yapon müttəfiqlərini Çini mürəkkəb silah və maşınlarda istifadə oluna biləcək ən qabaqcıl çiplərdən ayırmaq üçün inandırmağa çalışır.
ASML bunun yalnız müəyyən modellərə təsir edəcəyini söylədi. ASML "ən qabaqcıl "ın dəqiq tərifi ilə bağlı heç bir əlavə məlumat almasa da, ASML bunu "kritik immersiya" kimi şərh edir. Buraya onun TWINSCAN NXT:2000i və yüksək qabiliyyətli çiplər hazırlayan sonrakı modelləri daxildir.
ASML, bu addımın "2023-cü il və ya daha uzunmüddətli ssenarimiz üçün dərc etdiyimiz maliyyə perspektivimizə əhəmiyyətli təsir göstərəcəyini" gözləmədiyini söylədi.
ASML-nin daha da təkmil olan ekstremal (EUV) alətlərinin 2019-cu ildən Çinə satışı qadağan edilib.
Yeni ixrac nəzarəti müəyyən vaxt aparacaq qanunvericilik tələb edəcək.
Schreinemacher, Wassenaar Qrupu kimi forumlarda da qlobal nəzarətə təkan verəcəyini söylədi. İnkişaf etmiş ölkələrin bu qurumu hərbi sistemlərdə istifadə oluna bilən ixracı məhdudlaşdırır. Lakin onun tərkibinə Rusiya daxil olduğu və konsensusla işlədiyi üçün ABŞ son vaxtlar ondan yan keçib.
Beş ay əvvəl ABŞ, Çinin qabaqcıl yarımkeçiricilər əldə etməsinə və ya onları yerli istehsal imkanlarında irəliləyiş əldə etməsinə mane olmaq üçün nəzərdə tutulmuş geniş ixrac nəzarətini tətbiq etdi. Yanvar ayında ABŞ Yaponiya və Hollandiya ilə birləşmiş yanaşma üzrə razılaşma əldə etdi, lakin ölkələrin heç biri çərşənbə gününə qədər razılaşdırılmış detalların heç birini açıqlamadı.
ABŞ Çinin raketlərindən tutmuş nüvə silahını modelləşdirməyə qədər hərbi məqsədlər üçün istifadə olunan texnologiyaların inkişaf etdirilməsinin qarşısını almaq istəyir. Çiplə bağlı ixraca qoyulan məhdudiyyətlər ABŞ-ın çoxşaxəli yanaşmasının yalnız bir istiqamətidir.
Ağ Ev dünən Senatda təqdim edilən və administrasiyaya məşhur TikTok tətbiqi də daxil olmaqla ABŞ-da Çin texnologiyasını bloklamaq səlahiyyəti verən qanunu dəstəklədi.
