Filippin, keçən ilin sonunda bütün pandemiya məhdudiyyətlərini aradan qaldırdıqdan sonra qlobal yavaşlamaya və artan inflyasiyaya tab gətirərək, son 45 ildə ən güclü iqtisadi artımını qeyd etdi.
Filippin Statistika Qurumunun məlumatlarına görə, Cənub-Şərqi Asiya iqtisadiyyatı 2022-ci ilin dördüncü rübündə illik 7,2% artaraq iqtisadçıların təxminən 6,5%-lik artımla bağlı gözləntilərini üstələdi. Tam illik ÜDM 7,6% artdı ki, bu da 1976-cı ildən bəri ən güclü artımdır.
Əsasən xaricdən gələn işçilərin pul köçürmələrinə, əkinçilik və balıqçılıqla yanaşı zəng mərkəzləri kimi biznes autsorsinq fəaliyyətlərinə güvənən Filippin, pandemiya zamanı ciddi qapanmalar səbəbindən Asiyanın ən kəskin daralmalarından birinə məruz qaldı.
Cümə axşamı hökumət artımın böyük hissəsini ölkənin ilin son üç ayında yenidən açılması ilə əlaqələndirdi. Xidmət sənayesi, istehlakçı və hökumət xərcləri, ixrac və idxalda güclü artımlar qeydə alınıb.
İqtisadi planlaşdırma katibi Arsenio Balisacan, Çində sıfır-Covid-in sona çatması bu il iqtisadiyyata daha da təkan verəcəyini proqnozlaşdıraraq, bunun çox xeyri olacağını söylədi.
Filippinin və onun İndoneziya və Malayziya da daxil olmaqla bir çox regional inkişaf etməkdə olan bazar qonşularının optimist dünyagörüşü inkişaf etmiş ölkələrin mənzərəsi ilə kəskin şəkildə ziddiyyət təşkil edir.
Keçən həftə Davosda Dünya İqtisadi Forumunda iştirak edən Filippin prezidenti Ferdinand Marcos Jr, iqtisadiyyatın bu il 7%-ə yaxın böyüməyə davam edəcəyini proqnozlaşdırdı.
Konfransda çıxış edən ABŞ və Avropa mərkəzi bank rəhbərləri isə əksinə olaraq, iqtisadiyyatlarını stabil saxlamaq və yüksək inflyasiyanı ram etmək üçün faiz artımı ilə bağlı məsələlərə diqqət yetirəcəklərinə söz verdilər.
Nyu-York Federal Ehtiyat Bankının prezidenti Con Uilyams, 2023-cü ildə artımın təxminən 1%-lik tempə düşəcəyini gözlədiyini, Avropa Mərkəzi Bankının rəhbəri Kristin Laqard isə 0,5% artım proqnozlaşdırdığını söylədi.
Bununla belə, analitiklər Filippin iqtisadiyyatının artım proqnozlarına yenidən baxdıqları halda belə, inflyasiyaya məruz qala biləcəyi barədə xəbərdarlıq ediblər.
Dövlət xərclərinin aşağı səviyyədə qalacağı ehtimalı var. Capital Economics-in Asiya üzrə baş iqtisadçısı Gareth Leather, hökumətin iddialı infrastruktur səylərinə baxmayaraq, bu il ümumi xərclərin nominal ifadədə cəmi 4,9% artacağını bildirdi.
Bununla belə, cənub-şərqi Asiyanın inkişaf etməkdə olan bazar iqtisadiyyatları, ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin daha aqressiv faiz artımı ehtimalının zəifləməsi ilə güclənmişdir. 2022-ci ilin sonunda istiqrazların xaricə çıxışı azaldığından, hökumətlərə öz iqtisadiyyatlarını dəstəkləməyə diqqət ayırmağa imkan verən regional valyutalar daha az təzyiqə məruz qalıb.
