Azərbaycan Respublikasında qeyri-neft sektorunun davamlı və rəqabətqabiliyyətli inkişafı dövlətin iqtisadi siyasətinin prioritet istiqamətidir. Aydın məsələdir ki, ölkəmiz prizmasından iqtisadi inkişafa təkan verən sahələr aqrar sahə, qeyri-hökumət təşkilatlarının inkişafı ola bilər.
Aqrar inkişaf Kənd Təsərrüfatının rolu ilə mümkündür. Azərbaycandakı kənd təsərrüfatına yararlı
zəngin sahələrin və rəngarəng iqlimli regionların olması müxtəlif növdə, keyfiyyətli və emala dəyər məhsul yetişdirilməsinə imkan verir. İqlim müxtəlifliyi subtropikdən tundraya doğru dəyişir ki, bu da iki dəfə məhsul yığımı üçün əlverişlidir. Bu sahə şimal-şərq, cənub, cənub-şərq, qərb ərazilərində üstünlük təşkil edir. Statistika Komitəsinin cari araşdırmalarına əsasən, əhalinin 40%-i bu sahədə çalışsa da, iqtisadiyyatda rolu azalmaqdadır.
İqtisadiyyat Nazirliyi sahəyə olan marağı artırmaq üçün sahə üzrə fəaliyyət göstərən sahibkarlara vergi güzəştləri tətbiq edir.
Aqrar sahə mütəxəssislərinin gözündən isə görülməli olan tədbirlər bunlardır:
- Kənd təsərrüfatı sahələrinin intensivləşdirilməsi və məhsuldarlıq üçün yeni texnologiyaların tətbiqi
- Torpaqlardan istifadənin köklü surətdə yaxşılaşdırılması
- Xammal və məhsulların maya dəyərinin aşağı salınması
- Şoranlaşma və eroziyaya qarşı texnoloji həllərin tətbiq olunması və b.
- Texnoloji həllər riskli halların aradan qaldırılması və məhsuldarlığın artırılması üçün effektiv vasitə olduğundan bu cür həllərə geniş yer verilməlidir.
Günümüzdə aqrar sahənin inkişafı üçün dövlət səviyyəli tədbirlər görülür. Bunlara subsidiyaların əlçatanlığının təmini, sahibkarlara vergi güzəştlərinin edilməsi kimi amilləri aid edə bilərik. Analitiklər və araşdırmaçılar isə yaxın gələcəkdə görülən tədbirlərin nəticə verəcəyini və kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatda payının artacağını söyləyirlər.
III sektor kimi qeyd olunan QHT-lərin cəmiyyətdə əsas rolu vətəndaşların tələbatının ödənilməsi istiqamətində öz potensial qüvvələrinin səfərbər edilməsindən, bu yöndə vətəndaş şüurunun artırılması və işlək mexanizmlərin formalaşdırılmasından ibarətdir. Ölkədə sosial mühiti yaxşılaşdırmaqla QHT-lər sosial inkişafın zəruri şərti olan sosial və iqtisadi sabitliyin təmin edilməsinə mühüm töhfə vermiş olurlar.
İnkişaf etmiş ölkələrdə sosial-iqtisadi layihələrin həyata keçirilməsində QHT-lərə mühüm önəm verilir. Belə təcrübə Azərbaycanda da uğurla tətbiq olunur. Qeyri-hökumət təşkilatlarının fəaliyyəti sosial və iqtisadi sferanın innovasiyalı inkişafına, dövlət və vətəndaş cəmiyyəti əməkdaşlığının daha da yüksəlməsinə, cəmiyyətin sosial müdafiə sahəsində potensialının inkişafına, güclənməsinə əhəmiyyətli dərəcədə müsbət təsir göstərir. Sovet hakimiyyəti dönəmində dövlət sektorunun iqtisadi dominantlığı bu sahənin inkişafını ləngitsə də, günümüzdə QHT-lərdə ciddi inkişaf və irəliləyiş müşahidə olunur.
Hazırda İqtisadiyyat Nazirliyi müxtəlif xidmət sahələri və istehsal sahibkarlarına güzəştli kredit təqdim etmək və layihələrin icrasına dəstək olmaq məqsədilə “KOBİA”nı yaratmışdır. Araşdırmalar müxtəlif potensiallı sahələrin olduğunu göstərir və QHT-lərin bu sahələr üzrə yaradılıb, formalaşdırılması iqtisadi güc, regionda hegemonluğa nail olmaq deməkdir.
*
III sektor (QHT)- Qeyri-hökumət təşkilatları
*
Qeyri-neft sektoru- Adətən neft ölkələrində ölkə iqtisadiyyatının neft ticarətindən asılı olmayan hissəsi
*
KOBİA- Son illər Azərbaycanda fəaliyyət göstərən, kiçik və orta biznesin inkişafına müxtəlifistiqamətli dəstək verən dövlət orqanı
