Alimlər yerdən kənar canlıları araşdırmaq üçün yeni təşəbbüs irəli sürürlər.
Dünyanın 4 aparıcı universitetinin alimləri Yerdəki həyatın mənşəyi və kainatın başqa yerlərində baş verən oxşar bioloji prosesləri araşdırmaq üçün bir araya gəliblər. Böyük Britaniyanın Cambridge, ABŞ-ın Harvard, Chicago və İsveçrənin ETH Zürich universitetləri şənbə günü Vaşinqtonda Elmin İnkişafı üzrə Amerika Assosiasiyasının illik toplantısında Origins Federasiya adlandırdıqları qurumun yaradıldığını elan ediblər. Cambridge və ETH-də ikili təyinatları olan təşəbbüsün lideri Didier Queloz deyir ki, "mən həyatın kainatın fizika qanunlarına daxil olduğuna inanıram". Qurucu alimlər bildiriblər ki, yerdənkənar həyat üçün uzunmüddətli axtarışlar, istər mikroblar, istərsə də qabaqcıl sivilizasiyalar Mars və Yupiterin peyklərinə yeni planetlərarası missiyalar və JWST kimi teleskoplar tərəfindən gücləndiriləcək. Tamamlayıcı tədqiqatlar Yer kürəsində həyatın hələ də sirli şəkildə ortaya çıxmasına yönəldiləcək.
"Biz tarixin qeyri-adi bir anını yaşayırıq" dedi Queloz. Alimlər 5000-dən çox ekzoplanet müəyyən ediblər və onlar yalnız Süd yolu qalaktikasında milyardlarla planetin mövcud olduğuna inanırlar. Queloz bildirib ki, "biz planet sistemlərinin böyük müxtəlifliyini tapdıq və onların bir çoxu Günəş sistemindən tamamilə fərqlidir". Onun Cambridge-dəki həmkarı, təkamülçü bioloq Emily Mitchell, təxminən 4 milyard il əvvəl Yerdə mikrobların yaranma sürətinə əsasən, sadə həyatın qalaktikamızda geniş yayılacağına inanır.
Mitchell-in laboratoriyası Yerdəki ilk mikrobların erkən biokimyəvi təkamülündən kənar həyat haqqında ipuçlarını axtarır. "Bioimzalar həyatın özünün mənşəyi və Yerdəki təkamülünün sadəcə xoşbəxt bir qəza və ya bütün bioloji və ekoloji mürəkkəbliyi ilə kainatın əsas təbiətinin bir hissəsi olub-olmadığını aşkar edə bilər". Ancaq yadplanetlilərin kəşfi çox güman ki, tək bir qəti hadisə olmayacaq. NASA Goddard Kosmik Uçuş Mərkəzinin astrobioloqu Heather Graham bildirib ki, "həyatın aşkarlanması xəbərinin tək bir məlumat parçasından ibarət olma ehtimalı azdır". Əgər biz Mars rover-indən və ya teleskopdan həqiqətən gözəl nəticə əldə etsək, bunu təsdiqləmək üçün başqa üsula baxmalıyıq".
Minnesota Universitetində Kate Adamala, laboratoriyasında sadə sintetik hüceyrələr hazırlayaraq həyatın mənşəyini araşdırır. O bildirib ki, "kimya həyatı yaratmaq üçün can atır, lakin ağıllı həyatı yaratmaq daha çətindir".
Queloz razılaşdı ki, "Sadə həyat nümunələri yəqin ki, kainatı əhatə etsə də, yüksək texnologiyalı sivilizasiyalar olduqca nadir ola bilər. Daha çox bilik əldə etdikcə, özünüzü məhv etmək daha asan olur. Bəlkə də bizi bir növ qiyamət gözləyir”.
